مناسب سازی محیط های نمایشگاهی برای معلولین و جانبازان
مناسب سازی محیط های نمایشگاهی برای معلولین و جانبازان:
هنگامی که در سال ۱۳۶۸ جنگ تحمیلی با سر افرازی جوانان پرشور ، مومن و ولایتمدار میهن عزیزمان پایان پذیرفت ، بسیاری از این جوانان که اغلب از طبقه نخبگان و فرهیختگان جامعه بودند ، پس از مراجعت از عرصه جنگ و مبارزه وارد حوزه فرهنگ ، دانشگاه و صنعت شده و بدین ترتیب نسل جدیدی از نخبگان که تعهد و تخصص را در هم آمیخته بودند ، اساتید ، مدیران و صنعتگران این مرز و بوم گشتند.
آنچه حائز اهمیت است این است که بسیاری از این غیور مردان دچار نقص عضو یا صدمات جدی جسمی ، روحی و اندامهای درونی شده بودند که به دلیل شخصیت خود ساخته و نگاه خدمت گذار هیچ گاه به دنبال مطالبه یا دریافت امتیازات ویژه از اجتماع نبوده اند .طبق آماری که در سال ۹۳ بیان شده است ، مجموعا ۵۴۸ هزار و ۴۹۹ جانباز در سراسر کشور داریم که از این تعداد ۵۱۷ نفر جانباز جانباز شیمیایی شدید، ۱۶ هزار و ۴۸۶ نفر شیمیایی متوسط و ۴۲ هزار و ۹۳۵ نفر شیمیایی خفیف هستند. همچنین تعداد ۲ هزار و ۱۲۳ جانباز قطع نخاعی و ۳۲هزار جانباز ترور در کل کشور داریم. لازم به ذکر است که تهران بزرگ با تعداد بیش از ۴۹ هزار جانباز بالاترین آمار جانبازان کل کشور را داراست.
آنچه مهم است وظیفه مدیریت کلان کشور در ایجاد شرایط و امکانات حضور این عزیزان در کلیه فعالیتهای اجتماعی است . یکسان سازی فرصتها فرآیندی است که طی آن سیستم های عمومی جامعه از جمله محیط فیزیکی، مسکن، حمل و نقل، خدمات بهداشتی و اجتماعی؛ فرصتهای آموزشی و اشتغال، امکانات رفاهی و فرهنگی و اجتماعی برای تمامی افراد قابل دستیابی و استفاده می شود.به این ترتیب با حذف موانع امکان مشارکت کامل معلولین و جانبازان در تمامی زمینه ها فراهم می شود. و در نتیجه دستیابی این افراد به کیفیتی از زندگی که معادل و برابر با دیگران باشد مقدور می گردد.با توجه به موارد فوق طبق ماده ۸ آیین نامه اجرایی ماده ۲ قانون جامع حمایت از حقوق معلولان به منظور پیگیری و ایجاد هماهنگی های لازم برای مناسب سازی، ستاد مناسب سازی در سازمان بهزیستی کشور تشکیل و طبق ماده ۹ آیین نامه فوق الذکر گزارش نظارتی خود را به هیئت محترم وزیران منعکس می نماید.
اصلاح محیط و تدارک وسایل حمل و نقل است به طوری که افراد معلول قادر باشند تا آزادانه و بدون خطر در محیط پیرامون خود اعم از اماکن عمومی، معابر، محیط شهری و ساختمان های عمومی حرکت کنند و از تسهیلات محیطی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی با حفظ استقلال فردی لازم بهره مند شوند، مناسب سازی نامیده شده و هدف از آن دستیابی معلولین در جهت رسیدن به استقلال نسبی و به عبارتی تساوی فرصتها، عدالت اجتماعی و پیوستن تمامی افراد معلول به جامعه و ایجاد اجتماعی بدون مانع می باشد که چند هدف کلی زیر را دنبال می نماید :
تلفیق و هم آمیختگی اجتماعی
کسب مهارت موفقیت آمیز در زندگی
کاهش اثرات معلولیت
خودشکوفایی
استقلال فردی
آنچه در این گفتار مطرح می گردد رویکردی است که در حوزه تخصصی نمایشگاه به عنوان پیشانی توسعه صنعت و اقتصاد و فرهنگ هر کشور و نشانه بالندگی یا رخوت در آن جامعه می باشد،نسبت به مقوله معلولان و جانبازان باید مد نظر مدیران و فعالان صنعت نمایشگاهی قرار بگیرد.
در سالهای گذشته توسعه کمی و کیفی نمایشگاه ها و همچنین استقبال مردم در این حوزه باعث گسترش و تعدد نمایشگاه ها در پایتخت و سایر شهرها گردیده است به گونه ای که اکنون درتهران شاهد برگزاری بیش از ۲۰۰ نمایشگاه و در سایر شهرها بیش از ۷۰۰ نمایشگاه به صورت فعال هستیم . برنامه ریزی منظم و توسعه نمایشگاه ها جای بسی خوشحالی و تقدیر دارد ، کما اینکه بسیاری از نمایشگاه ها دارای ثبت و رتبه جهانی بوده و تمام این دستاوردها علی رقم تحریمها و فشارهای بیرونی حاصل شده است ، اما متاسفانه توسعه زیر ساختها جهت حضور و بالندگی و شکوفایی جانبازان و معلولین که اتفاقا قشر تاثیرگذار از صنعتگران ، مدیران ، اساتید و اهل فرهنگ می باشند فراهم نگردیده است .
عدم وجود رمپ های ویزه با شیب کمتر از ۸ درصد در سالنها ، عدم وجود رمپ معلولین در غرفه ها ، نبود سرویسهای جابه جایی ویژه معلولین در نمایشگاه ها ، نبود سرویسهای بهداشتی ویژه معلولین ، پارکینگهایی با سهولت دسترسی به سالنها ، عدم دسترسی به سالنهای غذا خوری یا حتی مکانهای ویژه استراحت کوتاه در سالنها یا محیط نمایشگاه ها ، عدم وجود تابلوهای اطلاع رسانی جهت جانبازان نابینا ، عدم توجه به توانایی های حرکتی جانبازان در سالنها و فضاهای نمایشگاهی و بسیاری عوامل دیگر ، دست به دست هم داده اند که بازدید از نمایشگاه ها را برای معلولان و جانبازان محترم به غیر ممکن تبدیل نمایند . بارها شاهد بوده ایم که جانبازان با رسیدن به سالنهایی که در ارتفاع بوده اند یا به وسیله پله و پله برقی امکان بازدید داشته اند از ورود به سالن محروم گشته اند .
نویسنده به عنوان کوچکترین عضو از خانواده معظم نمایشگاهی میهن عزیزمان ضمن تایید تمامی زحماتی که تا این لحظه برای حضور پر رنگ تر معلولان و جانبازان در عرصه نمایشگاه کشیده شده است ، مانند اقدامی که بیست و هشتمین نمایشگاه کتاب تهران برای سهولت دسترسی جانبازان محترم با ایجاد ایستگاه ویژه معلولان و جانبازان ، تهیه ویلچر ، واکر و عصای سفید ، دو دستگاه خودرو مخصوص جابه جایی معلولین ، یک دستگاه ون مخصوص جابه جایی جانبازان و معلولان انجام تست خون و فشار خون برای سالمندان ، انجام داده است ، خواستار تحقیق و تدوین برنامه های اجرایی موثر تر در این راستا می باشد و پیشنهادات کم هزینه ابتدایی را به صورت کاملا خلاصه به شرح زیر معذور می دارد:
۱ – ایجاد فضاهای پارکینگی مناسب جانبازان و معلولان در فضای نزدیک به سالنهای نمایشگاه
۲ – در نظر گرفتن وسیله نقلیه مناسب جهت حرکت معلولان و جانبازان محترم در نمایشگاه
۳ – ایجاد رمپهای مناسب در ورودی سالنها و همچنین غرفه های نمایشگاهی و تدوین اصول طراحی غرفه ها و جانمایی غرفه ها به نحوی که برای این گروه قابل استفاده باشند.
۴ – ایجاد تابلوهای اطلاع رسانی در ارتفاع مناسب جهت استفاده جانبازانی که از ویلچر استفاده می نمایند.
۵ – آموزش مناسب به پرسنل و همچنین غرفه داران چهت برخورد مناسب و در شان این عزیزان
۶ – ایجاد سرویسهای بهداشتی ویژه جانبازان و معلولین.
۷ – ایجاد فضای ویژه جهت استراحت های کوتاه جانبازان و معلولین.
۸ – ایجاد تابلوهای ویژه جهت جانبازان نابینا و کم بینا.
۹ – آموزش و استخدام پرسنل همراه جهت همیاری و کمک جانبازان و معلولین در طول بازدید.
در انتها نگارنده به عرض می رساند بسیاری از کشورهای غربی با وجود گذشت بیش از نیم قرن از جنگ جهانی دوم هنوز هم با دقت و برنامه ریزی نگاه خدمتگزار به قهرمانان و جانبازان جنگ را ادامه می دهند و هیچ گاه اجازه فراموشی و نشست غبار زمان بر روی این بخش تاریخ خود را نمی دهند . از یاد نبریم فرمایش مقام معظم رهبری را که فرمودند : جانباز ، شهید زنده است .
امیدواریم این نوشته مقدمه ای برای تحقیقات ، تصمیمات و اقدامات بزرگ علاقه مندان و مسئولین محترم باشد.
منابع قابل مطالعه در این زمینه :
استانداردهای دسترسی – راهنمای مناسب سازی ساختمان، فضاهای عمومی، حمل و نقل و تجهیزات
مناسب سازی فضاهای شهری برای کم توانان جسمی-حرکتی
جناب شهابیان عزیز: ضمن تشکر از مطلب حضرتعالی که در حوزه جانبازان ،نکات ذیل مربوط به مقاله حضرتعالی بنظرم می رسد که تقدیم می نمایم/۱- بنظرم برای انجام هر کاری بایستی در ابتدا نیاز به انجام آن اثبات گردد، از آنجهت بهتر بود پس از ارائه آمار جانبازان شاخصهایی را برای اینکه این افراد سرمایه های این مملکت هستند تعریف نمایید مثل: میانگین سطح تحصیلی این عزیزان، میزان تاثیر گذاری ایشان در محیط پیرامونی در راستای زنده نگه داشتن سرمایه های معنوی این مملکت ، توانمندی در اداره زندگی و سربار نبودن خانواده ایشان برای مملکت( که البته نور چشم مردم وظیفه شناس هستند) ، وضعیت مملکت اگر ایشان رغبت به حضور در جبهه نشان نمی دادند و …. ۲- برآورد میانگین هرینه اجرای پیشنهاداتی که داده اید ۳- مشخص کردن واحدهای ذیربط در خصوص تصمیم گیری و اجرای پیشنهاد شما (مخاطبین اصلی)